«جامجم» پاسخ مهم رهبر انقلاب به معاون علمی رئیسجمهور مبنی بر تحقق شعار سال را بررسی میکند
صنایع خلاق؛ گنج پنهان توسعه
معاونت علمی و فناوری رئیس جمهوری همزمان با تحول کسبوکارها به سمت توسعه زیستبوم جدید نوآوری و فناوری، در کنار مفاهیمی مانند کسبوکارهای دانشبنیان، به کسبوکارهای نوپای دیگری با رنگوبوی نوآوری و خلاقیت نیز توجه کرده که چهرهای نو در حوزههای مختلف کسبوکار به ویژه حوزههای فرهنگی و هنری ایجاد میکند و از آنها با عنوان «صنایع خلاق» یاد میشود.
به گزارش جام جم آنلاین، در راستای توسعه هرچه بیشتر این صنایع در کشور، معاون علمی و فناوری رئیس جمهور در نامه ای به رهبر انقلاب اسلامی در ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۱، درخواستی را برای همسو شدن سه قوه و نهادهای حاکمیت برای «توسعه صنایع و شرکت های خلاق» در جهت تحقق شعار سال ۱۴۰۱ را مطرح کرد. مقام معظم رهبری در پاسخ این نامه مرقوم کردند: «به مسؤولان ذیربط در این باره تأکید شود.»
با شکل گیری مفهوم «شرکت های خلاق» در معاونت علمی و فناوری از سال ۹۶ و تصویب سند ملی توسعه فناوری های فرهنگی و نرم در شورای عالی انقلاب فرهنگی در اردیبهشت ۱۴۰۰ و ابلاغ آن به معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور، باب جدیدی از حمایتها برای گروه زیادی از کسب وکارهای حوزه های مختلف صنایع نرم باز شد. از سوی دیگر در قانون جدید «جهش تولید دانش بنیان» که ماه گذشته در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و به دولت ابلاغ شده است، در بند ب ماده ۶ واحدهای خلاق به صورت کامل تعریف و نحوه فعالیت آنها زیر نظر معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور تبیین شد. تا به امروز ۱۵۵۵ شرکت در قالب شرکت های خلاق در معاونت علمی و فناوری به ثبت رسیدهاند که در حوزه ای مختلف صنایع فرهنگی، فناوری های نرم و صنایع خلاق مشغول فعالیت هستند.
حوزه های زیست بوم شرکت های خلاق
صنایع دستی و گردشگری و میراث فرهنگی، تولید محتوای صوتی و تصویری، پینمایی، گیاهان دارویی، یادگیری الکترونیک و آموزش، تبلیغات و بازاریابی، بازی، اسباببازی و سرگرمی، نوآوری های اجتماعی، خوراک و نوشیدنی، بازیهای ویدئویی و موبایلی، انیمیشن و فیلم، چاپ و نشر، کسبوکارهای دیجیتال، مد و پوشاک و هنرهای نمایشی و تجسمی از جمله مواردی است که در زمره صنایع فرهنگی، فناوری های نرم و صنایع خلاق قرار می گیرد که هر یک از این صنایع میتواند علاوه بر اشتغال زایی بالا، تولید ثروت، نقش مهمی در ارتقای فرهنگی و بومیسازی نیازهای فرهنگی، هنری و خلاقانه کشور ایفا کنند. همچنین در اقدام جدید معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با ایجاد فضایی با نام «خانه های خلاق و نوآوری» زمینه مساعدی را برای حمایت از ایده های جدید در حوزه های مختلف صنایع نرم و بلوغ آنها فراهم کرده است که اکنون تعداد آنها به ۷۵مرکز در ۱۸استان کشور رسیده است. بر اساس مصوبه هیات دولت قرار است تعداد خانه های خلاق در هر استان کشور حداقل به پنج واحد ارتقا یابد.
اهمیت توسعه فناوری های نرم در کشور
دبیر ستاد فناوری های نرم و توسعه صنایع خلاق با اشاره به گردش مالی فناوری های نرم در دنیا به جامجم میگوید: «واقعیت این است که گردش مالی فناوریهای نرم و صنایع خلاق در حوزههای مختلف در دنیا به چیزی حدود ۲۷۰۰میلیارد دلار در سال رسیده و موجب ایجاد ۵۰ میلیون فرصت شغلی شده است. با توجه به این که جمعیت کشور ما معادل یک درصد جمعیت دنیاست و همچنین یک درصد از خاک مسکونی دنیا در کشور ما قرار دارد و سهم ۲درصدی از تولید علم در دنیا را به خود اختصاص دادهایم، به نظر میرسد هدف گذاری برای توسعه صنایع خلاق و نرم در کشور برای دستیابی به سهم یک درصدی از گردش مالی و میزان اشتغال این حوزه در دنیا امری منطقی و دست یافتنی باشد.»
پرویز کرمی به جامجم می گوید: «حدود ۵۰ درصد فارغ التحصیلان دانشگاهی ما در رشته های فرهنگی، اجتماعی، هنری و اقتصادی تحصیل کردهاند و باید برای آینده شغلی آنها برنامهریزی شود. زیرا امکان اشتغال چنین متخصصانی در ساختار سنتی دولت و نهادهای دولتی فراهم نیست.»
تحولات پیشرو در پی دستور رهبر انقلاب
کرمی در خصوص تحولاتی که با دستور رهبر انقلاب رخ خواهد داد به جام جم میگوید: «صنایع خلاق و فناوری های نرم حوزه بکری در کشور است که با توجه بیشتر مسئولان میتواند منشأ رشد و توسعه، اشتغال زایی و ثروت آفرینی در کشور باشد. بدون شک توسعه فعالیتها در هر حوزهای بدون توجه و همکاری کامل هر سه قوا و نهادهای اجرایی و حکومتی امکانپذیر نخواهد بود. حضرت آقا نیز با لطف و عنایتی که همیشه به فعالیتهای معاونت علمی و فناوری داشتند موضوع را مورد توجه قرار دادند و در پاسخ به نامه آقای دکتر ستاری مرقوم فرمودند به مسؤولان ذیربط در این باره تأکید شود.»
به گفته کرمی حوزه صنایع خلاق مانند جواهری است که هنوز زیر خاک مخفی مانده است و نیاز به توجه و دیدهشدن دارد؛ نگاه ویژه و حمایت رهبر انقلاب جهش مشهودی در توجه به صنایع خلاق، فناوریهای نرم، شرکتهای خلاق و خانههای خلاق و نوآوری از این پس خواهد بود و امید میرود موجب اشتغال زایی بیشتر، افزایش تولید و صادرات محصولات و خدمات فناورانه صنایع خلاق شود.
بخشی از نامه معاون علمی و فناوری رئیس جمهور به رهبر انقلاب
«ارتباط فزاینده صنایع خلاق با فناوری های نو و نیز توسعه فضای وب و دیجیتال از یک سو و تأثیرات جنبی فرهنگی و اجتماعی بخش عمدهای از محصولات و خدمات آن بر مصرف کنندگان و آحاد جامعه از سوی دیگر و تکیه این صنایع بر استعداد انسانی (خلاقیت و نوآوری)، رشد سریع توأم با اشتغال آفرینی با سرمایهگذاری پایین و بهره وری بالا، وابستگی بسیار کمتر به منابع طبیعی، تجهیزات و مواد اولیه، وسعت و تنوع بالای موضوعات، رشد سریع بازار و گردش مالی بالا نسبت به سایر حوزه ها، عدم نیاز به پیچیدگی های فناورانه و صنعتی، فاصله زمانی بسیار کمتر از تبدیل ایده به کسب و کار نسبت به محصولات صنعتی و فناورانه، واکنش مناسب به تغییرات و قدرت انتقال بالای پیام باعث شده است که این صنایع کاندیدای مناسبی برای کمک به توسعه اقتصادی و کارآفرینی کشورها در نظر گرفته شوند.»
سورنا ستاری در ادامه تصریح کرده است: «با آنکه در اسناد بالادستی از جمله در سند ملی فناوری های فرهنگی و نرم، بر «تلاش برای پیشرو بودن کشورمان در تولید محصولات فرهنگی و صنایع خلاق در منطقه جنوب غرب آسیا و به عنوان یکی از ده قطب برتر محصولات فرهنگی جهان، دارای نشان تجاری محبوب در منطقه و کشورهای اسلامی» و همچنین «تولید محصولات فرهنگی بر پایه نظام سامان یافته نوآوری مبتنی بر شبکه به هم پیوسته تمامی نهادهای مرتبط تولید، توزیع، مصرف» اشارهشده است، اما تاکنون توجهی در خور به این بخش تأثیرگذار صنایع خلاق نشده است.»
وی در پایان خواستار میشود: «در این مقطع به نظر میرسد همسو شدن سه قوه و نهادهای حاکمیت در جهت توسعه صنایع خلاق ضروری است، لذا از محضر معظم له استدعا دارد، ضمن توجه دادن آحاد مسؤولان و جامعه به موضوع صنایع خلاق و شرکت های خلاق از سوی حضرتعالی ما را از ارشادات و راهنمایی خود بهره مند فرمایید.»