حالا، بر آستانه برگزاری سومین دوره جشنواره ملی گیاهان دارویی، فرآوردههای طبیعی و طب سنتی ایران ایستاده ایم. روزهایی که نخستین دوره اش، کاملا نطفه نبسته بود را هنوز به خاطر دارم. پیشنهاد برگزاری چنین رویدادی را من در جلسهای دونفره با دکتر عصاره، مطرح کردم. به سرعت این ایده جان گرفت و با جدیت و پیگیری و تلاش مثال زدنی ایشان، مقدمات کار فراهم شد. با این حال، نه من، نه دکتر عصاره و نه همکارانی که نخستین دوره این جشنواره را برای برگزاری، آماده میکردند، هیچ یک فکر نمی کردیم که این مهم تبدیل به رویدادی شود که رضایت بسیاری از مردم و اهل فن و مسئولین را جلب کند. و بی اغراق، هیچ یک از ما تصور نمی کردیم، آن نهال نحیف، روزی همچون امروز، تنومند و ثمربخش شود.
این رویداد، سبب شد، بسیاری از استعدادهایی که رنگ سنت و قدمت؛ به معنای نامبارک امروزین آن گرفته بود، از دل جامعه بیرون بیاید و شکوفان شود.
دغدغه مندان و دلگرفته گان این عرصه، هوای تنفسی یافتند و عرصه ای پیش رو دیدند برای گفتن حرفهای همیشه نو. همان روزها، کار ترویج و فرهنگسازیاش، با جدیت انجام شد و همکاران ما از همه امکانات و با یاری رسانی متخصصان، پژوهشگران، اهالی رسانه و حتی شهروندان عادی، برای ترویج اهمیت فناوریهای مرتبط با گیاهان دارویی و طب سنتی، بهره گرفتند و داشتهها را به کار بستند. به زوایای پیدا و پنهان اکوسیستم کارآفرینی و اقتصاد دانشبنیان در این عرصه، نور تابیده شد و گفتنیهای بسیاری هم بر زبان آمد.
بخش علوم پزشکی بیش از گذشته درگیر گیاهان دارویی و همچنین کشاورزی صنعتی شد و دستاوردها و توانمندیها، از کشوها و بایگانیهای فیزیکی و ذهنی بیرون آمد و روی دایره همراهی و همآوردی دستگاههای مرتبط ریخته شد.
شاید خیلیها باورشان نمی شد، اما بازار پررونقی پیدا کرد این گیاهان دارویی و البته داروهای گیاهی. سکه صادرات آن، نیز قیمت پیدا کرد و بسیاری از همسایگان و غیرهمسایگان، خواهنده تنوع و رنگارنگی محصولات گیاهان دارویی در اقلیم صدرنگ و چهارفصل ایران شدند.
آمارها میگوید که میلیونها نفر از این محصولات بهره میبرند و هزاران شغل مفید و ارزشمند هم به واسطه فناوریهای مرتبط با گیاهان دارویی و طب سنتی، در کشور ایجاد شده است. این مسیر، دقیقا همانی است که فرهنگ و تمدن و دین و علم ما میگوید و ریههایش با هوای آن سازگار است.
حالا که به تدبیر بزرگان نظام، در سال «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» هستیم، نیک میدانیم که گیاهان دارویی و طب سنتی، سهمی جدی و زیبنده در تحقق این خواسته دارند. گیاهان دارویی همواره از صبر و طاقت و مراقبت و قناعت، نشانی دارد و طب سنتی نیز، ناشی از مقاومت و ایستادگی و تحمل و فراست است.
شک ندارم که سومین جشنواره ملی گیاهان دارویی، فرآوردههای طبیعی و طب سنتی، تجربههای گرانبهایی را برای نسل حاضر و آیندگان به جا خواهد گذاشت. تجربههایی از جنس جاودانگی.
*مشاور معاون علمی و فناوری رییس جمهوری و دبیر ستاد توسعه فرهنگ علم، فناوری و اقتصاد دانش بنیان