پرویز کرمی*
روایت فتوحات جهاد علم و فناوری در ایران مقتدر
کوبیدن پتک بر آهن سرد، سختترین کاری است که میشود برای ساختن کرد. ساختن نیاز به ضروریاتی دارد که در جمع و گروه و با هم بودن، معنا مییابد. برای ساختن باشکوه ایران، تولید کالای ایران ساخت، بهترین گزینه است. برای تولید این کالا، نیازمند زیستبوم اقتصاد دانشبنیان و خلاق هستیم. این زیستبوم به نخبگان، فناوران، پژوهشگران، نوآوران امیدوار و صاحب انگیزه نیازمند است. به میدان آمدن این آدمها هم مستلزم حال و هوایی است که در آن نیروی خواستن و توانستن و ما میتوانیم جاری است اما همه اینها، یک روح کلی نیاز دارند؛ روح همراهی و همسویی و امید به آینده.
چندی پیش، معاون علمی و فناوری رئیسجمهور، در نامهای از رهبر فرزانه انقلاب درخواست کرد برای رونق صنایع فرهنگی و اقتصاد خلاق، ارشادات و توصیههای لازم را مبذول فرمایند و در همسویی قوای سهگانه و دستگاههای حاکمیتی، اعلام نظر کنند. معظمله نیز در هامش این نامه، «به مسوولان ذیربط درباره توجه به صنایع خلاق تاکید فرمودند.» این هامش، همچون اخگر آتشی بود که بر کوره توسعه و رونق زیستبوم دانشبنیان و خلاق زده شد. اینک دیگر، سالها بر آهن سرد کوبیدن، معنایی نخواهد داشت. با بهرهمندی از حرارت نیرو و توان دستگاههای مختلف قوای سهگانه، میشود سختیهای کار را به نرمی و انعطاف تبدیل کرد و هر آنچه این زیستبوم خلاق نیاز دارد را در کمترین زمان ممکن، شکلپذیر کرد.
اهمیت جهاد تبیین
جهادتبیین، در این شرایط یکی از مهمترین کارهایی است که باید در عرصه فرهنگی، رسانهای و سیاسی انجام دهیم. این کار بر مسائل اقتصادی و اجتماعی، تاثیر فراوان و مفیدی خواهد گذاشت. تولید محتوا، یکی از مصادیق جهادتبیین است و از قضا یکی از شاخههای مهم صنایع فرهنگی و اقتصاد خلاق. با ضریب بالای نفوذ شبکههای اجتماعی و سیطره بلامنازع فناوریهای اطلاعات و ارتباطات در جهان امروز، تولید محتوا حکم خون در رگهای موجود زنده را دارد وقتی عالمانه و هنرمندانه باشد.
البته تولید محتوا که اشکال گوناگونی هم دارد، از گذشتههای دور وجود داشته و یکی از ارکان مهم کشورداری و تمدنسازی بوده است. اگر بخواهیم نگاهی کوتاه به سراسر تاریخ بیندازیم، میبینیم نوع نگرش جوامع، چقدر در حفظ و قدرت و گسترش تمدنشان موثر بوده است. با مقایسه اهرام، کاخها و مساجد، میتوانیم به این موضوع مهم پیببریم که خلاقیتو فناوری و دانش، تنها در آنجا رنگ زندگی و ابدیت به خود میگیرد که فرهنگ و ایمان مردم در آن لحاظ شود. معماری اسلامی، یکی از پایههای مهم جهادتبیین است. انسان را عاشق و شیفته فکر و عقیدهای که سبب برپا داشتن آن سازه کرده است، میکند.
کارکرد اقتصاد فرهنگی و صنایع خلاق
امروز هم، اقتصاد فرهنگی و صنایع خلاق برای ساختن زیستبوم خلاقیت و نوآوری، همین مسیر را میخواهد طی کند. از معماری گرفته تا تولید محتوا در فضای مجازی، از بازیها تا انیمیشن، از گیاهان دارویی تا میراث فرهنگی، از مد و پوشاک تا هنرهای تجسمی، فیلم و سینما، ورزش و تندرستی تا نوآوریهای اجتماعی، همگی زمینههای بسیار مناسب برای تثبیت و نوزایی تمدنی را برای کشور ما فراهم میکنند. شرکتهای خلاق با چتر حمایتی خانههای خلاق و نوآوری در سراسر کشور، زمین حاصلخیزی را در خدمت جوانان و انگیزهمندان این مرز و بوم قرار میدهد تا هر آنچه از ذهن پویا و خلاق شان سر میزند، بتوانند عملی کنند و پایههای تمدن اسلامی - ایرانی را مستحکمتر کنند و نمای آن را باشکوهتر. ایران مقتدر است و ایران مقتدر باید بتواند فتوحات جهاد علم و فناوری را برای حال و آینده ثبت کند. حالا یک فرصت طلایی و تاریخی، پیش روی ماست. رهبر فرزانه انقلاب، مسیر همسویی را پیش روی ما قرار دادهاند و از ما انتظار عمل و انجام دارند. دولت مردمی هم در شعار و عمل، ثابت کرده است که میخواهد با تکیه بر مردم، وطن را آبادتر کند. تعداد قابل شرکتهای دانشبنیان و خلاق و استقبال چشمگیر برای تاسیس خانههای خلاق و نوآوری هم در کنار کارخانههای نوآوری از سوی دیگر، استثناییترین لحظهها را برای تحقق شعار ما میتوانیم به وجود آورده است. این راه، پرنور و سرسبز خواهد بود.
* رئیس مرکز و دبیر ستاد فناوریهای نرم و توسعه صنایع خلاق
منبع: روزنامه جام جم