فرهنگی و نرم

سید محمدحسین سجادی نیری دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت‌ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در «نشست نقد اندیشه و تاثیر کرونا بر کسب و کارهای نوپا» بیان کرد: تمام اجزاء اقتصاد، از شیوع ویروس کووید 19 تاثیر پذیرفته‌اند و صد البته کسب و کارهای نوپا نیز از این مسئله مصون نمانده‌اند. با این همه در زیست‌بوم نوآوری کشور، کسب و کارهای نوپا از این نظر به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته اول کسب و کارهای نوپای هستند که مانند مشاغل سنتی از شیوع ویروس کرونا غافلگیر شدند و دسته دوم شرکت‌های نوآوری بودند که تهدید کرونا را به فرصت تبدیل کردند و از آن پله‌ای ساختند برای جهش در تولید محصولات جدید.

نیری ادامه داد: معتقد هستم که کسب و کارهای نوپای ایرانی در برخی از زمینه‌ها از کسب و کارهای نوپای غربی موفق‌تر عمل کردند. برای مثال یک شرکت دانش‌بنیان را که در عرض کمتر از دو ماه یک خط تولید کامل تولید ماسک و مواد ضد عفونی را در کنار دیگر محصولاتش را اندازی کرد با یک شرکت عظیم بین‌الملی مانند اوبر مقایسه کنید که نتوانست خود را با این چالش همگام سازد و ضرر و زیان قابل توجه‌ای متوجه آن شد. کسب و کارهای که از قبل آمادگی جهش را داشتند و از چابکی فناورانه لازم برخوردار بودند، توانستند از این بحران به نحو مطلوب استفاده کنند.

تبدیل تهدید به فرصت

دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری افزود: کرونا به ما یاد داد که باید که باید به بخش فرس ماژور (رخدادهای غیر‌قابل اجتناب) برنامه تجاری شرکت‌ها پیش از گذشته توجه کرد. یک استارتاپ باید توجه داشته باشد که ممکن است مسائلی مانند شیوع ویروس یا تحریم پیش بیایید که خارج از اراده او است، می‌توان به جای شکوه از این تهدیدها فرصتی ساخت و به موفقیت‌های خیره‌کننده دست یافت. چنانکه بسیاری از شرکت‌های دانش‌بنیان، علی‌رغم کوهی از مشکلات، با استفاده ار چالش تحریم و نوسانات ارزی، صدها قلم کالای جدید را بومی‌سازی کردند.

سجادی نیری در ادامه گفت: کرونا درس‌های متعدد دیگری نیز برای ما داشت، ساختارهای اقتصادی در مواجه با کسب و کارهای نوپا نیازمند دگرگونی کامل است. بسیاری از استارتاپ‌ها و شرکت‌های نوآور و خلاق مشکلات خود را  با ما در میان می‌گذارند. برای مثال، سازمان امور‌مالیاتی کشور و سازمان تامین اجتماعی، دو نهادی هستند که باید نگاه سنتی خود را تغییر دهند و شرایط کسب و کارهای نوپا را درک کنند.

مقابله با کرونا

وی با اشاره به اهمیت زیرساخت‌های مانند فضای مجازی، بیان کرد: صاحبان کسب و کارهای نوپا و تیم‌های فناور، افرادی هستند که در خط مقدم جنگ اقتصادی قرار دارند، ایجاد بسترهای مناسب ارتباطی مانند مهمات مناسبی است که باید به این سربازان خط مقدم رسانده شود. دستگاه‌های اجرایی باید در همکاری با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، برای احدث مکان‌های جدید نوآوری، همکاری خود را ارتقاء بخشند. خوشبختانه شرکت‌های خلاق نیز هم‌راستا با شرکت‌های دانش‌بنیان مشغول مقابله با ویروس کرونا هستند.

دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و هویت ساز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با اشاره به افزایش تعداد شرکت‌های خلاق به 800 شرکت فعال، گفت: تعداد این شرکت‌ها از 30 شرکت به 800 شرکت افزایش یافته است و این مسئله باعث تربیت صدها فعال حرفه‌ای در فضای صنایع خلاق شده است که زبان تجارت را درک می‌کنند، با این همه تعداد این شرکت‌ها هنوز با ظرفیت‌های کشور  فاصله دارد و برای ایجاد  یک رشد انفجاری در حوزه صنایع خلاق نیازمند همکاری تمام دستگاه‌های اجرایی هستیم. بی شک اگر این همکاری و هم‌افزایی محقق شود، می‌توان اطمینان داشت که حوزه‌های مانند گردشگری، صنایع دستی، انیمیشن‌سازی و تولید محتوا، صدها میلیون دلار ارز برای کشور به ارمغان بیاورد.